H1 | Ons eiland in de ruimte (CE)
Domein C: aarde | Hoe en waarom verandert het uiterlijk van het aardoppervlak door de verschuiving van aardplaten (Van den Bunder & Padmos, 2017)?
Inhoud
- Paragraaf 1 | Planeet aarde.
- Paragraaf 2 | Drijvende continenten.
- Paragraaf 3 | Bewegende platen.
- Paragraaf 4 | De aarde brandt en beeft.
H1 | Paragraaf 1 | Planeet aarde
- Deelvragen.
- Video's.
- Extra.
- Koppeling met het eindexamen (uit de syllabus centraal examen 2019 door het College van Toetsing en Examens).
© foto: De Geo., Opbouw van de aarde., 2017.
Deelvragen
1. Hoe wordt de ouderdom van de aarde gemeten?
2. Hoe is de aardbol opgebouwd (Van den Bunder & Padmos, 2017)?
Video's*
Titel: Opbouw en ouderdom van de aarde.
Koppelen aan de tekst opbouw van de aarde, tijdschalen, twee sferen van het boek Systeem aarde (De Geo) havo4. Begrippen: basalt, graniet, geologische tijdschaal, asthenosfeer, lithosfeer.
*De geselecteerde video's zijn niet door mijzelf gemaakt.
Extra
Koppeling met het eindexamen (uit de syllabus centraal examen 2019 door het College van Toetsing en Examens).
> Domein C: aarde.
Subdomein C2: samenhangen en verschillen op aarde. De kandidaat kan met betrekking tot samenhangen en verschillen op aarde: natuurlijke verschijnselen aan het aardoppervlak en in de atmosfeer beschrijven, herkennen en verklaren, rekening houdend met verschillende tijd- en ruimteschalen.
De interactie tussen endogene en exogene krachten beschrijven en verklaren.
Belangrijke werkwijzen: relateren van kenmerken van landschapsvormen aan de ontstaanswijze ervan.
Aandachtspunten: endogene krachten bouwen het reliëf voornamelijk op en exogene krachten breken het voornamelijk af. ---------- Onder invloed van de gesteentekringloop en de hydrologischekringloop ontstaan er nieuwe gesteenten en nieuw reliëf.
Begrippen: convergente plaatgrenzen, subductie, convectiestromen, platentektoniek, geologische tijdschaal, stollings-/dieptegesteenten, metamorfe gesteenten, graniet, basalt, gesteentekringloop (College voor Toetsen en Examens, 2018).
H1 | Paragraaf 2 | Drijvende continenten
- Deelvragen.
- Video's.
- Extra.
- Koppeling met het eindexamen (uit de syllabus centraal examen 2019 door het College van Toetsing en Examens).
© foto: De Geo., Het uiteenvallen van Pangea., 2017.
Deelvragen
3. Wat is het actualiteitsbeginsel?
4. Welke bewijzen zijn er voor het bewegen van de aardplaten (Van den Bunder & Padmos, 2017)?
Video's*
Titel: Aardmagnetisch veld. Kijk t/m 40 seconden.
Zie blz. 20 de tekst bewijzen van het boek Systeem aarde (De Geo) havo4.
*De geselecteerde video's zijn niet door mijzelf gemaakt.
Extra
Koppeling met het eindexamen (uit de syllabus centraal examen 2019 door het College van Toetsing en Examens).
> Domein C: aarde.
Subdomein C2: samenhangen en verschillen op aarde. De kandidaat kan met betrekking tot samenhangen en verschillen op aarde: natuurlijke verschijnselen aan het aardoppervlak en in de atmosfeer beschrijven, herkennen en verklaren, rekening houdend met verschillende tijd- en ruimteschalen.
De interactie tussen endogene en exogene krachten beschrijven en verklaren.
Belangrijke werkwijzen: relateren van kenmerken van landschapsvormen aan de ontstaanswijze ervan.
Aandachtspunten: endogene krachten bouwen het reliëf voornamelijk op en exogene krachten breken het voornamelijk af. ---------- Onder invloed van de gesteentekringloop en de hydrologischekringloop ontstaan er nieuwe gesteenten en nieuw reliëf.
Begrippen: convergente plaatgrenzen, subductie, convectiestromen, platentektoniek, geologische tijdschaal, stollings-/dieptegesteenten, metamorfe gesteenten, graniet, basalt, gesteentekringloop (College voor Toetsen en Examens, 2018).
H1 | Paragraaf 3 | Bewegingen van platen
- Deelvragen.
- Video's.
- Extra.
- Koppeling met het eindexamen (uit de syllabus centraal examen 2019 door het College van Toetsing en Examens).
© foto: De Geo., Convectiestromen., 2017.
Deelvragen
5. Waarom bewegen de platen?
6. Welke drie bewegingen maken de platen (Van den Bunder & Padmos, 2017).
Video's*
Titel: Graaf Geo - Platentektoniek.
Bedankt mw. S. Klein, docent aardrijkskunde, voor het wijzen op deze video.
Koppelen aan de drie bewegingen die platen maken.
Begrippen: convectiestromen, platentektoniek, divergente plaatgrens, mid-oceanische ruggen, convergente plaatgrens, subductie, diepzeetrog, plooiingsgebergten, transforme plaatgrens, horsten, slenken, breukgebergten.
*De geselecteerde video's zijn niet door mijzelf gemaakt.
Extra
Koppeling met het eindexamen (uit de syllabus centraal examen 2019 door het College van Toetsing en Examens).
> Domein C: aarde.
Subdomein C2: samenhangen en verschillen op aarde. De kandidaat kan met betrekking tot samenhangen en verschillen op aarde: natuurlijke verschijnselen aan het aardoppervlak en in de atmosfeer beschrijven, herkennen en verklaren, rekening houdend met verschillende tijd- en ruimteschalen.
De interactie tussen endogene en exogene krachten beschrijven en verklaren.
Belangrijke werkwijzen: relateren van kenmerken van landschapsvormen aan de ontstaanswijze ervan.
Aandachtspunten: endogene krachten bouwen het reliëf voornamelijk op en exogene krachten breken het voornamelijk af. ---------- Onder invloed van de gesteentekringloop en de hydrologischekringloop ontstaan er nieuwe gesteenten en nieuw reliëf.
Begrippen: convergente plaatgrenzen, subductie, convectiestromen, platentektoniek, geologische tijdschaal, stollings-/dieptegesteenten, metamorfe gesteenten, graniet, basalt, gesteentekringloop (College voor Toetsen en Examens, 2018).
H1 | Paragraaf 4 | De aarde brandt en beeft
- Deelvragen.
- Video's.
- Extra.
- Koppeling met het eindexamen (uit de syllabus centraal examen 2019 door het College van Toetsing en Examens).
© foto: De Geo., Het hypo- en het epicentrum van een aardbeving., 2017.
Deelvragen
7. Welk verband is er tussen de bewegingen van de platen en vulkanisme, aardbevingen en gebergtevorming?
8. Welke verschijnselen hangen samen met vulkanisme?
9. Wat zijn de kenmerken van een aardbeving (Van den Bunder & Padmos, 2017).
Video's*
Titel: Hoe ontstaat een aardbeving?
Koppelen met de tekst aardbevingen op blz 34 & de tekst tsunami's op blz 35 van het boek Systeem aarde (De Geo) havo 4.
Begrippen: aardbeving, schaal van Richter, tsunami.
Titel: Zo ontstaat een tsunami.
Koppelen met de tekst tsunami's en figuur 1.32 op blz 35 van het boek Systeem aarde (De Geo) havo 4.
Begrippen: tsunami, aardbeving, epicentrum.
Titel: Graaf Geo - Vulkanen.
Bedankt mw. S. Klein, docent aardrijkskunde, voor het wijzen op deze video.
Koppelen met de tekst vulkanisme op blz 31 & de tekst soorten vulkanen & hotspots op blz 32 van het boek Systeem aarde (De Geo) havo 4.
Begrippen: eruptie, schildvulkaan, effusieve uitbarsting, stratovulkanen, explosieve uitbarsting, hotspot, caldeira.
*De geselecteerde video's zijn niet door mijzelf gemaakt.
Extra
Koppeling met het eindexamen (uit de syllabus centraal examen 2019 door het College van Toetsing en Examens).
> Domein C: aarde.
Subdomein C2: samenhangen en verschillen op aarde. De kandidaat kan met betrekking tot samenhangen en verschillen op aarde: natuurlijke verschijnselen aan het aardoppervlak en in de atmosfeer beschrijven, herkennen en verklaren, rekening houdend met verschillende tijd- en ruimteschalen.
De interactie tussen endogene en exogene krachten beschrijven en verklaren.
Belangrijke werkwijzen: relateren van kenmerken van landschapsvormen aan de ontstaanswijze ervan.
Aandachtspunten: endogene krachten bouwen het reliëf voornamelijk op en exogene krachten breken het voornamelijk af. ---------- Onder invloed van de gesteentekringloop en de hydrologischekringloop ontstaan er nieuwe gesteenten en nieuw reliëf.
Begrippen: convergente plaatgrenzen, subductie, convectiestromen, platentektoniek, geologische tijdschaal, stollings-/dieptegesteenten, metamorfe gesteenten, graniet, basalt, gesteentekringloop (College voor Toetsen en Examens, 2018).